26 februari 2017

[column] Waarom Trump wel eens goed nieuws kan zijn voor Mexico

‘Arm Mexico, zo ver van God, zo dicht bij de VS’. De huidige Mexicaanse president Peña Nieto zal nog wel eens denken aan die uitspraak die door één van zijn voorgangers uit de 19e eeuw werd gedaan. Zeker nu hij, naast pittige binnenlandse uitdagingen, te maken heeft met Donald Trump als evenknie in de VS. De opperbully in het noorden heeft de goede relatie met Mexico immers flink onder druk gezet met zijn plannen voor een muur en uitspraken over bad hombres. Desondanks zou het presidentschap van Trump echter juist wel eens goed uit kunnen pakken voor Mexico.


Wanneer er in de VS een briesje waait dan steekt in Mexico een storm op. Zo wordt de economische afhankelijkheid van Mexico ten opzichte van de VS vaak omschreven. Die afhankelijkheid is het resultaat van ruim 20 jaar NAFTA, het vrijhandelsverdrag tussen de VS, Mexico en Canada. Volgens Trump een verdrag dat desastreus is geweest voor de VS en voordelig voor Mexico. Per sector zijn er wel winnaars en verliezers aan te wijzen, maar de balans slaat niet uit in het voordeel voor één van de twee landen.



De Trump piñata's zijn niet aan te slepen




Mexico heeft echter wel de fout gemaakt door te zwaar op deze economische relatie te leunen.  Als de VS zich economisch terug in haar schulp gaat kruipen dan kan Mexico zich opmaken voor een flinke storm. Maar Mexico moet verder kijken dan de storm. Het land heeft veel meer internationale handelsverdragen dan bijvoorbeeld de VS maar heeft er vooralsnog weinig gebruik van gemaakt. Partijen zoals de Europese Unie, China en Japan staan te trappelen om de handel met Mexico uit te breiden. Het protectionisme van Trump kan precies de schop onder de Mexicaanse kont blijken die het land nodig heeft om haar handelsbetrekkingen te diversifiëren.


Of die muur er nu komt of niet, het strengere migratiebeleid van Trump kan weleens de grootste uitdaging van Mexico worden. Er zullen meer Mexicanen terugkomen of niet kunnen oversteken en bovendien zullen veel Centraal-Amerikanen blijven steken in Mexico. Deze migranten vallen makkelijk ten prooi aan de (drugs)criminaliteit, als slachtoffer of als gerekruteerde. Ook daarom is het zaak dat de Mexicaanse economie snel stappen vooruit zet, werkgelegenheid vergroot en haar eigen migratiebeleid verbetert. Lichtpunt hierin kan wel zijn dat een muur ook betekent dat de enorme stroom van wapens en zwart geld vanuit de VS naar de Mexicaanse drugskartels kan worden bestreden.


Enkele Europese landen hebben in navolging van Lubachs filmpje over Nederland, een eigen versie gelanceerd over waarom zij op de tweede plaats moeten komen aangezien het nu America First is. Mexico wilt meer dan een tweede plaats: de tegenbeweging heet Mexico First. Kijkend naar het Mexicaanse consumentengedrag was het de laatste decennia America First geweest. Liever McDonalds, Starbucks en Nike dan eigen lokale merken. Maar waar het Mexicaanse voetbalelftal al jaren niet in slaagt, lukt Trump wel: de Mexicanen staan nu pal achter hun natie. Nu is het momentum voor Mexicaanse ondernemers om een boost te geven aan hun eigen ondernemingen en producten. 


Met de presidentsverkiezingen van volgend jaar in het achterhoofd staat Mexico voor een nieuw hoofdstuk. Mexico zal niet meer alleen naar het noorden moeten kijken, maar ook eens om zich heen. Ja, die transitie zal niet makkelijk zijn, maar hoe heerlijk is het voor een regering als je een gemeenschappelijke vijand als Trump de schuld kan gaan geven aan economisch zwaar weer. Europa vreest dat Trump de wereld een donkere periode in zal slepen, voor Mexico kan zijn aanstelling zomaar het begin van de Mexicaanse Lente betekenen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten