De pot en de ketel

Toen ik ruim zes jaar geleden voor het eerst voet op Mexicaanse bodem zette, had ik nog een bepaalde vrees dat ik nog weleens uit zou kunnen worden gemaakt voor vuile gringo of een vergelijkbare expressie van vreemdelingenhaat zou kunnen ontvangen. Ik denk dat in maximaal drie gelegenheden die vrees bewaarheid is geworden, maar dat ik verder bedolven ben onder een ware vloed van gastvriendelijkheid. De blanke westerling word hier liefkozend güero genoemd en wordt zelfs positief gediscrimineerd. Men kijkt op tegen de zogenaamde Eerste Wereld en alles wat er vandaan komt, dus ook haar inwoners. Deuren gaan makkelijker voor je open, voor een baan krijg je de voorkeur boven een Mexicaan en sommigen beschouwen het hebben van een Europese vriend zelfs als een trofee. Dit wordt ook wel malinchisme genoemd, een begrip dat verwijst naar La Malinche, de inheemse vrouw die de Spaanse conquistador Hernán Cortés hielp om Mexico te veroveren.

Dergelijke uitingen van een onderhuids inferioriteitsgevoel wordt door de Mexicanen als kwalijk ervaren, maar echt storen doen ze zich als ze onheus bejegend worden door hun noorderburen. Vorig jaar werd in Arizona een wet voorgesteld die inhield dat mensen met een Mexicaans uiterlijk verplicht een identiteitsbewijs bij zich diende te hebben, dit om de illegale migranten makkelijker te kunnen identificeren. Volgens het Mexicaanse volk een ernstig racistisch wetsvoorstel. En daar valt veel voor te zeggen.
Wanneer we echter kijken hoe de Mexicanen omgaan met ´hun´ migranten uit Centraal-Amerika zal het woord hypocrisie al gauw opduiken.

Duizenden migranten uit deze landen reizen illegaal via Mexico richting de Verenigde Staten om een beter leven te vinden, maar deze geluksbeproevers vallen vaak ten prooi niet alleen aan de georganiseerde misdaad maar ook aan corrupte militairen, politieagenten of migratiemedewerkers. Met duizenden gevallen van ontvoeringen, verkrachtingen, berovingen en moord is de situatie van deze migranten uitermate schrijnend. Maar er zijn maar weinig Mexicanen die er om wakker om liggen, het zijn dan ook maar hun minderwaardige zuiderburen. En dan zal ik in deze column niet eens beginnen over hoe de inheemse bevolking van Mexico behandeld en beschouwd wordt. Al met al een duidelijk een geval van de pot die de ketel verwijt dat hij zwart ziet. Wat uiteraard een komische uitdrukking is wanneer we het over discriminatie hebben. Of ben ik nu racistisch bezig? 

Geschreven voor La Chispa