24 juni 2010

De Mexicaanse koorts

Na de uitbraak van het H1N1 virus vorig jaar, lijkt er nu een nieuwe ziekte rond te waren in Mexico. Het immer aanhoudende drugsgeweld. Ontvoeringen van politici. Het langzame herstel van de economie. De dreigende milieuschade door de olievlek in de Golf van Mexico. Het maakt de Mexicaanse bevolking even niets meer uit. De totale bevolking lijkt geïnfecteerd te zijn met de WK-koorts. Het wereldkampioenschap voetbal is namelijk begonnen en de prestaties van bondscoach Javier Aguirre en zijn elftal bepalen momenteel het wel en wee van de Mexicaanse natie. Menig regeringsleider is verheugd met de afleiding die het topevenement in Zuid-Afrika biedt, maar voor president Felipe Calderón is het toernooi meer dan een welkome time-out.
Slachtoffers van de WK-koorts

De populariteit van de Mexicaanse regering bevindt zich immers ver onder het nulpunt. Op het gebied van veiligheid gaat veel mis. Ondanks de inzet van vele militairen en politie-eenheden lukt het Calderón maar niet om het buitensporige drugsgerelateerde geweld te beteugelen en zelfs hoogwaardigheidsbekleders zijn hun leven niet meer zeker. De economische dreun die vorig jaar werd ontvangen is nog niet geheel verwerkt en de werkloosheid blijft stijgen. De fiducie die het Mexicaanse volk in haar leiders heeft, is logischerwijs erg gering. Ondanks het feit dat de Mexicaanse natie dit jaar haar 200-jarige bestaan viert, zijn de Mexicanen dus allerminst in een jubelstemming. De regering heeft voor deze viering grootst uitgepakt met allerlei festiviteiten en patriottistische retoriek en symboliek, maar het laat de Mexicanen vooralsnog koud. Waar de Mexicanen wél warm voor lopen is het voetbal; samen met het rooms-katholieke geloof, de grootste religie van Mexico. Niemand luistert echter in deze dagen naar aartbisschop Norberto Rivera, maar alleen maar naar bondscoach Javier Aguirre. Dat hij enkele maanden terug in de Spaanse media verklaarde dat Mexico jodido (naar de klote) is, is hem inmiddels vergeven; zolang het team maar presteert. Na een enigzins moeizame kwalificatie voor het toernooi lag het vertrouwen in het Mexicaanse elftal desondanks echter niet veel hoger dan het vertrouwen in de regering. Na decennia lang te zijn voorgelogen door haar leiders, lijkt het Mexicaanse volk inmiddels standaard een houding aangenomen te hebben van ´ver para creer´ (eerst zien, dan geloven).



De regering in Mexico-Stad doet in ieder geval haar best in visueel opzicht. Op het gigantische centrale plein in de Mexicaanse hoofdstad, het Zócalo, is een enorm scherm neergezet waar je wedstrijden te midden van maximaal 150.000 andere liefhebbers kan bekijken. Bovendien is er rondom de wedstrijden ook gezorgd voor amusement in de vorm van Zuid-Afrikaanse muziek en dans. Op het zelfde immense plein tref je echter niet alleen maar voetbalfans aan. Leden van de Mexicaanse vakbond voor werknemers van de elektriciteitsindustrie bivakkeren ook op het Zócalo. Nadat vorig jaar het staatsenergiebedrijf Luz y Fuerza werd geliquideerd, protesteren zij zich nog steeds fanatiek tegen deze beslissing. De mensen die het plein aandoen, lijken echter weinig oog te hebben voor de demonstranten en turen slechts naar het grote scherm. De hartekreet van de manifestanten richting de voetbalfans dat het wereldkampioenschap voetbal wordt gebruikt om hen in slaap te sussen, lijkt ook aan dovemansoren besteed te zijn. Het voetbal blijkt een meer dan uitstekende vorm van escapisme te zijn.


Een demonstrant op het Zócalo met de tekst: ´Voor het volk brood en spelen om hen slapend te houden.Waarom zie je je eigen realiteit niet?´(foto genomen door Jan-Albert Hootsen)

De Mexicanen waren vereerd met het feit dat ze het toernooi mochten openen tegen de gastheer, maar waren teleurgesteld met het gelijke spel. De nette overwinning op Frankrijk werkte daarentegen als een opwekkende drug. De winst tegen een Europees topland geeft de Mexicaan een flinke stimulans aan het zelfvertrouwen. Dat de Franse ploeg momenteel met ernstige interne twisten kampt en zich met van alles bezig houdt in plaats van voetballen, deert de Mexicanen niet. De overwinning werd uitbundig gevierd. Er werd zelfs al gerept over een nieuwe ´5 mei´. Deze datum verwijst naar de veldslag die in 1862 bij Puebla plaatsvond waarbij Mexico het Franse leger versloeg. Sinds dat jaar wordt tot op de dag van vandaag op die datum die overwinning gevierd. Na het laatste fluitsignaal legde men het werk neer en stormde massaal naar buiten en namen de in groen getooide mensen bezit van de straten. Niet het Zócalo, maar de grote rotonde rondom het ultieme symbool van Mexico-Stad, het monument van de Ángel de la Independencia, is dé favoriete plek van de inwoners van de hoofdstad om overwinningen te vieren. Binnen korte tijd veranderde het verkeersplein en de aangelegen boulevard in één groen-wit-rode zee. De euforie was echter niet van lange duur, want na het verlies tegen Uruguay werd er als ouderwets gescholden op het team. Het Mexicaanse elftal is echter wel door naar de volgende ronde waar toprivaal Argentinië op hen wacht.


De menigte op het Zócalo (foto genomen door Jan-Albert Hootsen).
 

De Mexicaanse hoofdstad biedt naast aanhangers van het nationale elftal ook plaats aan buitenlanders die vurig hún teams aansporen. De Nederlands komen tezamen in een bar die in Nederlandse handen is in de uitgaanswijk La Condesa. Het feit dat het zeven uur vroeger is in Mexico, weerhoudt de in Mexico woonzame Nederlanders er niet van om zich hier te verzamelen om samen de wedstrijd te kijken. Buiten is het nog donker, maar binnen is de bar oranje gekleurd en Hollandse hits knallen door de speakers. Mexicanen met Nederlandse partners of slechts met een voorkeur voor het Nederlandse voetbalelftal zijn er ook terug te vinden. Waarschijnlijk zal er voor de Mexicanen binnenkort niets anders op zitten dan een ander team te adopteren, aangezien hun ploeg sinds jaren niet verder is gekomen dan de tweede ronde. Op die manier kunnen de Mexicanen hun WK-passie nog even verlengen. Op 12 juli, de dag na de finale, zal men weer wakker moeten worden en zich wederom storten op en zich storen aan de alledaagse problemen en uitdagingen die de Mexicaanse maatschappij biedt.

Geschreven voor La Chispa

Geen opmerkingen:

Een reactie posten